ลุ้นระทึก 21 วัน 'อีโบลาป่าตอง' ที่ จังหวัด ภูเก็ต

15.30 น. วันที่ 23 ตุลาคม 2557 ตำรวจได้รับแจ้งจากคอนโดมิเนียมในป่าตอง จ.ภูเก็ต ว่า พบกลิ่นเหม็นเน่าออกมาจากห้องพัก ชั้น 2 ขอให้รีบเข้าไปช่วยเปิดดูว่าเป็นกลิ่นอะไร !?! ...

เมื่อตำรวจพร้อมหน่วยกู้ภัยไปถึงคอนโดดังกล่าว ได้ขออนุญาตห้องพักข้างเคียงปีนผ่านระเบียงเข้าไป พบศพ "โรเบิร์ต" (คลาร์ก มาร์ติน จอห์น โรเบิร์ตส์) ชายอังกฤษวัย 68 ปี นอนคว่ำหน้า ร่างกายไม่สวมเสื้อผ้า มีเลือดไหลจากปากและจมูกเปื้อนพื้นห้องจำนวนมาก ข้าวของถูกรื้อค้นกระจัดกระจาย เจ้าหน้าที่กู้ภัยช่วยกันนำศพไปขึ้นท้ายรถกระบะส่งโรงพยาบาล ตอนแรกตั้งข้อสันนิษฐานว่า อาจเป็นคดีฆาตกรรมอำพราง

กว่าจะสืบรู้ว่านายโรเบิร์ตเดินทางมาจากไนจีเรีย และอาจเข้าข่ายกลุ่มเสี่ยงติดเชื้ออีโบลา เวลาก็ผ่านล่วงเลยไปแล้ว 2 วัน เนื้อเยื่อและสารคัดหลั่งถูกส่งไปตรวจสอบที่ รพ.จุฬาฯ ในวันที่ 25 ตุลาคม ใช้เวลาตรวจเชื้อ 24 ชั่วโมง วันรุ่งขึ้น นพ.ณรงค์ สหเมธาพัฒน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนว่า ได้รับผลตรวจจากห้องปฏิบัติการ 2 แห่ง ได้แก่ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และคณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ ทั้ง 2 แห่งให้ผลยืนยันตรงกันว่าไม่พบเชื้อไวรัสอีโบลา

จากคำสัมภาษณ์ข้างต้นเหมือนทำให้โล่งอก เมืองไทยปลอดภัยจากเชื้ออีโบลาได้อีกครา แต่ในความเป็นจริงแล้ว มีคำขอร้องให้กักตัวตำรวจและเจ้าหน้าที่หน่วยกู้ภัย 27 คน ที่ใกล้ชิดหรือสัมผัสกับศพไว้ แม้ผลยืนยันไม่พบเชื้ออีโบลาในตัวอย่างเนื้อเยื่อของนายโรเบิร์ตก็ตาม

"นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา" ผอ.ศูนย์ความร่วมมือองค์การอนามัยโลกด้านโรคติดเชื้อไวรัสสัตว์สู่คน จุฬาฯ ผู้รับผิดชอบตรวจหาไวรัสอีโบลา อธิบายให้ฟังว่า การตรวจเชื้ออีโบลาจะได้ผลแน่นอนนั้น ต้องมาจากเนื้อเยื่อผู้เสียชีวิตไม่เกิน 24 ชั่วโมง แต่กรณีของนายโรเบิร์ตนั้น สภาพศพเน่ามานานกว่า 5 วัน จึงขอเนื้อเยื่อ 3 ส่วนส่งมาตรวจ นั่นคือ สารคัดหลั่งจากลำคอ, เนื้อเยื่อบริเวณทวารหนัก และชิ้นเนื้อตับโดยการใช้เข็มเจาะเพื่อดูดออกมา

ผู้เชี่ยวชาญข้างต้นอธิบายวิธีการตรวจซ้ำทั้ง 3 ครั้ง ดังนี้ 1.ตรวจหาไวรัสอีโบลาและไวรัสมาร์บวร์กด้วยวิธี "เรียลไทม์ พีซีอาร์" แบบรู้ผลรวดเร็ว 2.ตรวจหาไวรัสอีโบลาสายพันธุ์ซาอีร์ ตามมาตรฐานศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐอเมริกา (ซีดีซี) 3.ตรวจยืนยันผลด้วยการครอบคลุมความผันแปรของรหัสพันธุกรรม เพื่อหาเชื้อไวรัสอีโบลา, เชื้อไวรัสมาร์บวร์ก และไวรัสอื่นในตระกูลเดียวกัน นอกจากนี้กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้ตรวจคู่ขนานไปด้วย

"ทีมงาน 2 แห่ง ได้ผลตรงกันคือ ไม่พบเชื้ออีโบลาในตัวอย่างที่ส่งมา แต่ก็ไม่ได้หมายความร้อยเปอร์เซ็นต์ว่าผู้เสียชีวิตไม่ได้ป่วยอีโบลา เพราะตัวอย่างที่ได้มาไม่เหมาะสม ประกอบกับสภาพศพที่เห็นภายนอกมีลักษณะการเสียชีวิตคล้ายผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกอีโบลา เพื่อความปลอดภัยได้แนะนำให้สำนักระบาดวิทยาเฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยงหรือตำรวจและบุคคลที่เข้าไปใกล้ชิดกับศพ เพราะพวกเขาไม่ได้ใส่ชุดป้องกันที่ดีพอ" นพ.ธีระวัฒน์ กล่าว

หากย้อนดูระยะเวลาตั้งแต่นายโรเบิร์ตเดินทางจากเมืองลากอส ประเทศไนจีเรีย มาถึงเมืองไทย พบว่า วันที่ 7 ตุลาคม เดินทางถึงสนามบินภูเก็ต 15 ตุลาคม เกิดอาการเป็นลม ณ ชายหาดป่าตอง จึงเข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง แต่ตรวจไม่พบว่าเข้าข่ายติดเชื้อไวรัสอีโบลา แพทย์อนุญาตให้กลับที่พักได้ 23 ตุลาคม หน่วยกู้ภัยเข้าไปเคลื่อนย้าย “ศพ”

เมื่อพิจารณาสภาพแวดล้อมเบื้องต้นทำให้วิเคราะห์กันว่า น่าจะมีผู้สัมผัสใกล้ชิดกับนายโรเบิร์ตถึง 300 ราย แต่ผู้ถูกแนะนำให้กักตัวไว้มีเพียง 27 คน ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มคนที่เข้าไปในคอนโดวันแรกที่พบศพ

เนื่องจากไวรัสอีโบลามีความสามารถพิเศษ ทำให้ร่างกายมนุษย์สามารถติดเชื้อได้อย่างง่ายดาย ไม่ต้องใช้จำนวนเซลล์ไวรัสมากมายเหมือนเชื้อไวรัสตัวอื่นๆ ย้อนไปเมื่อ 3 เดือนที่แล้ว จำนวนผู้ติดเชื้ออีโบลาในแอฟริกาตะวันตกมีเพียงหลัก 1,000 รายเท่านั้น ผ่านไป 3 เดือนพุ่งสูงถึง 1 หมื่นราย ทำให้นักระบาดวิทยาคาดการณ์ว่า ภายในต้นปี 2558 ผู้ติดเชื้ออาจพุ่งสูงถึง 1.4 ล้านราย หากยังไม่สามารถควบคุมพื้นที่การระบาดได้ โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงหรือผู้ต้องเข้าไปสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยและศพที่เสียชีวิตจากเชื้ออีโบลา โดยไม่สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันที่เหมาะสม

แม้ในอเมริกาเอง เจ้าหน้าที่การแพทย์ช่วงแรกใส่เพียงชุดป้องกันเชื้อโรคระดับ 1 เท่านั้น ไม่มีการปิดคอหรือชุดป้องกันรองเท้า แต่หลังจากมีการร้องเรียนของทีมพยาบาลที่ติดเชื้ออีโบลาจากคนไข้ 2 ราย ทำให้ระเบียบปฏิบัติการและชุดป้องกันแบบเดิมทั้งหมดถูกยกระดับขึ้นไป เช่น ให้ปิดมิดชิดทุกส่วนของร่างกาย ถุงมือต้องใส่ 2 ชั้น ฯลฯ

จากมาตรการดังกล่าว กระทรางสาธารณสุขเริ่มพิจารณาว่า ไทยควรมีมาตรการใหม่เช่นกัน โดยเฉพาะหน่วยกู้ภัยหรือตำรวจ หากได้รับการแจ้งเหตุร้าย ไม่ว่าจะเป็นชาวเอเชีย ชาวผิวดำหรือฝรั่งผิวขาว เมื่อต้องเข้าไปช่วยเหลือหรือเก็บศพ ควรสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันให้เหมาะสมมากกว่านี้ ทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด

นพ.โสภณ เมฆธน อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า ขณะนี้ขอร้องให้ทีมงานเก็บศพนายโรเบิร์ตจำนวน 27 ราย รวมถึงตำรวจ 3 นาย ให้ความร่วมมือเก็บเนื้อเก็บตัวอยู่ในที่พัก โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มมีความเสี่ยงสูง กลุ่มนี้ให้อยู่แต่ในที่พัก มีเจ้าหน้าที่การแพทย์ไปตรวจร่างกายวันละ 2 ครั้ง เพื่อดูว่ามีไข้หรือไม่ ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งสามารถไปทำงานได้ แต่ต้องตรวจไข้ทุกเช้าและทุกเย็น โดยจะติดตามเป็นเวลา 21 วันนับจากวันที่ 23 ตุลาคมเป็นต้นไป และหลังจากนั้นคงต้องเฝ้าดูอีกสักระยะ จึงจะมั่นใจได้ว่าทุกคนปลอดภัยจากเชื้อไวรัสอีโบลาจริง

หลายคนมีคำถามว่า "จากนี้ไปไวรัสอีโบลาจะระบาดมาถึงไทยหรือไม่ มีความเสี่ยงมากน้อยแค่ไหน?"

ผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยารายหนึ่งยอมรับว่า จากการประเมินล่าสุด ถ้าพื้นที่แอฟริกาตะวันตกยังไม่สามารถควบคุมการระบาดของอีโบลาได้ เชื่อว่านับจากนี้ไปไม่เกิน 9 เดือน ไวรัสร้ายตัวนี้จะแพร่ระบาดไปทั่วโลกอย่างแน่นอน และประเทศไทยคงรวมอยู่ด้วย...

อ้างอิงจาก : http://www.komchadluek.net/detail/20141101/195128.html