มีคำพูดหลายๆคำที่พูดด้วยเจตนาดี และ มักนิยมพูดเพื่อให้กำลังใจ คนที่เรารัก คนที่รู้จัก ยามที่เกิดปัญหา
แต่เมื่อนำมาใช้กับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ผลของการพูดอาจ เป็นในทางตรงกันข้าม และทำให้ผู้ป่วยมีอาการมากขึ้น เพราะจะทำให้รู้สึกว่า
-คนพูดไม่เข้าใจ
-รู้สึกถูกกดดัน
-สิ่งที่แนะนำ เขาทำมามากแล้ว แต่พลังใจ หมดแล้ว ไม่เหลือที่จะทำอะไรแล้ว
-การร้องไห้ บางครั้ง ทำให้เขาได้ปลดปล่อย ความรู้สึกเศร้าออกมา
ถ้าจะให้เก็บไว้ คงจะเหมือน ตอนอยากอาเจียน แต่ไปห้ามเขาไม่ให้อาเจียนออกมา
-คนไข้กลุ่มนี้ จะรู้สึก hopeless helplessness [ความสื้นหวัง] จะ cheer up อย่างไร ก็ไม่สำเร็จ
.
การรับฟังด้วยความตั้งใจ ดีที่สุด
ให้ผู้พูด รู้สึกว่าเราพยายามจะเข้าใจเขา และพร้อมที่จะช่วยเหลือ อยู่เสมอ
การพูดไม่ใช่การชี้หาทางออกให้
แต่เป็นการ ช่วยเขาให้ คิดหาทางออกด้วยตัวของเขาเอง เมื่อเวลาผ่านไป สภาพแวดล้อมที่ดี จะช่วยให้เขาเหล่านั้น ค่อยๆดีขึ้น
.
> เมื่อถึงตรงนี้ หลายคนคงจะมีคำถามว่า ถ้าไม่พูดคำพวกนี้ แล้วจะให้พูดอะไร ?
สำหรับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า เราเข้าใจผิดมานานว่า...เราต้องหาคำพูดอะไรบางอย่าง เพื่อให้เขาดีขึ้น แต่ที่จริงแล้ว การฟัง สำคัญกว่าการพูด
ฟังแล้ว พยายามเข้าใจ ความคิด ในมุมของเขาดีกว่า คิดในมุมของเรา
ถ้าเราทำให้เขารู้สึกว่า เราพยายามเข้าใจ หรือเข้าใจ สิ่งที่เกิดขึ้นกับเขา จะทำให้อาการเขาดีขึ้น เพราะคนเป็นโรคนี้ คิดว่า ไม่มีใครเข้าใจเขาบนโลกนี้เลย ทำให้รู้สึกสิ้นหวัง และคิดว่า ไม่มีใครช่วยเหลือเขาได้
.
สิ่งที่พอทำได้ ในการพูดคุย คือ การรับฟังอย่างตั้งใจ และ บางครั้ง อาจใช้วิธี ถามกลับว่า สิ่งที่กำลังพูดนี้
-เหมือนคุณกำลังเครียด หาทางออกไม่ได้
-เหมือนคุณกำลัง โกรธ /หงุดหงิด / กำลังเบื่อ /เศร้า /เซ็ง เพื่อรับการตอบสนอง จากนั้น รับฟังต่อ
ผู้ป่วยจะรู้สึกว่า เรากำลังพยายามจะเข้าใจ อารมณ์ ความรู้สึกเขา สิ่งนี้เป็นจุดเริ่มต้น ทำให้เขามีควมหวังว่า มีคนเข้าใจเขา เหลืออยู่อีกคน
อันจะเป็นเหตุเป็นปัจจัย เริ่มไปสู่สิ่งทึ่ดีขึ้น
การอยู่เคียงข้าง บางครั้งไม่ต้องพูดอะไร แค่กุมมือกัน ถ้าสนิทกัน ก็โอบกอด ส่งสัญญาณ ความอบอุ่นให้กันและกัน พลังแห่งภาษากายนี้
จะช่วยให้ความรู้สึกดีๆ เกิดขึ้น จนทำให้ความเศร้า เหงา ที่ต้องอยู่คนเดียวบนโลกกว้างใหญ่นี้ ได้เจือจางลงแล้วทุกสิ่ง ที่ดีๆ ก็จะกลับคืนมา
#หมอปันเฌอ

เครดิตภาพ : mahidol Channel
เครดิต : FB สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย

เครดิต : FB คลินิกสุขภาพจิต นายแพทย์เจษฎา